อินดิก้า (Indica) ซาติว่า (Sativa) และ ไฮบริด (Hybrid) ที่หลาย ๆ ท่านคงเคยสงสัยว่า กัญชาสายพันธุ์เหล่านี้แตกต่างกันอย่างไร เกี่ยวข้องกันหรือไม่ และการออกฤทธิ์เป็นแบบไหม ? ซึ่งบางท่านก็คงทราบพื้นฐานของการออกฤทธิ์ของกัญชากันอยู่บ้าง เช่น กัญชาสายพันธุ์ Sativa จะออกฤทธิ์ กระปรี้กระเปร่า ในขณะที่กัญชาสายพันธุ์ Indica จะออกฤทธิ์ ผ่อนคลาย ส่วนกัญชา Hybrid จะเป็นการผสมผสานกันระหว่าง Sativa และ Indica เป็นเหมือนการดึงข้อดีของทั้ง 2 สายพันธุ์มารวมไว้ในสายพันธุ์นี้

นอกจากนั้น 3 สายพันธุ์หลักของกัญชายังมีลักษณะทางกายภาพแตกต่างกันออกไปด้วย บทความในวันนี้ เราเลยจะพูดถึงเรื่องของกัญชาทั้ง 3 สายพันธุ์กัน ทั่งเรื่องของการออกฤทธิ์และชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างของทั้ง Indica, Sativa และ Hybrid 

วิธีจำแนกสายพันธุ์กัญชา อินดิก้า (Indica) ซาติว่า (Sativa) และ ไฮบริด (Hybrid) 

การจำแนกสายพันธุ์กัญชาตามองค์ประกอบทางพันธุกรรมซึ่งเป็นตัวกำหนดองค์ประกอบทางเคมีและอาการที่ตามมา ส่วนประกอบหลักของกัญชา คือ THC (tetrahydrocannabinol) และ CBD (cannabidiol)

THC กระตุ้นให้เกิดอาการทางจิตที่ “มึนเมา” ในขณะที่ CBD มีประโยชน์ในการรักษาโดยไม่ทำให้มึนเมา อัตราส่วนของ THC ต่อ CBD ร่วมกับ cannabinoids อื่นๆ เป็นตัวกำหนดว่าสายพันธุ์นั้นจัดอยู่ในประเภท Sativa, Indica หรือ Hybrid

ส่วนปัจจัยสำคัญที่ทำให้เห็นความแตกต่างระหว่างสายพันธุ์เหล่านี้ คือ ระดับของเทอร์พีน (Terpenes) และแคนนาบินอยด์ (cannabidiol) จากการรวมกันของระดับ CBD และ THC เนื่องจาก CBD เป็นสารประกอบที่ไม่ออกฤทธิ์ทางจิต จึงไม่ก่อให้เกิดความรู้สึกเช่นเดียวกับการใช้ THC ศึกษาความต่างกันระหว่าง CBD และ THC เพื่อทำความเข้าใจว่าเหตุใดกัญชาแต่ละสายพันธุ์ถึงแตกต่างกัน สิ่งสำคัญคือต้องเข้าใจประวัติของแต่ละสายพันธุ์ ดังนี้

กัญชาสายพันธุ์ Sativa

ซาติว่า (Sativa) มีผู้ให้กำเนิด คือ คาโรรัส ลินเนียส (Carolus Linnæus) นักพฤกษศาสตร์ชาวสวีเดน กัญชาสายพันธุ์ Sativa มีชื่อเสียงในด้านเอฟเฟกต์ที่มักเกี่ยวข้องกับความคิดสร้างสรรค์ สมาธิ และสร้างแรงจูงใจที่เพิ่มขึ้น เหมาะอย่างยิ่งสำหรับการใช้งานในเวลากลางวัน

เอฟเฟกต์ของกัญชาสายพันธุ์ Sativa จะช่วยเพิ่มพลัง ส่งผลให้เกิดประสบการณ์ที่กระฉับกระเฉง ตื่นตัว ศิลปินหลายคนใช้สายพันธุ์ Sativa เพื่อกระตุ้นจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ 

กัญชาสายพันธุ์ Sativa เหมาะสำหรับการใช้งานในเวลากลางวัน เพราะสามารถทำให้คุณรู้สึกกระฉับกระเฉงและตื่นตัวมากขึ้น เพราะ ผลข้างเคียงของกัญชาสายพันธุ์ Sativa คือ อาจทำให้คุณนอนไม่หลับ เนื่องจากผลกระทบที่กระตุ้นให้เกิดการใช้ Sativa 

กัญชาสายพันธุ์ Indica

กัญชาสายพันธุ์ Indica ให้เอฟเฟกต์ในทางตรงกันข้ามกับสายพันธุ์ Sativa กัญชาสายพันธุ์ โดยกัญชาสายพันธุ์ Indica นั้น ขึ้นชื่อเรื่องคุณสมบัติในการทำให้ผู้ใช้รู้สึกสงบและผ่อนคลาย หรือ ระงับประสาท ผู้ค้นพบสายพันธุ์นี้คือ ฌอง-แบ๊บติสท์ ลามาร์ค (Jean-Baptiste Lamarck) ทหารนักชีววิทยา ชาวฝรั่งเศส ที่นิยมบริโภคกัญชาในช่วงเวลาตอนเย็นหรือตอนกลางคืน เนื่องจากช่วยให้ผ่อนคลายและนอนหลับได้ดีขึ้น

 สายพันธุ์ Indica มักใช้เพื่อบรรเทาความเจ็บปวด ความวิตกกังวล และอาการนอนไม่หลับ มีสาร CBD (Cannabidiol) ซึ่งออกฤทธิ์ระงับ ประสาท (Sedative) ทำให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย ลดอาการปวดเรื้อรัง แต่อย่างไรก็ดี การบริโภคกัญชาสายพันธุ์ Indica ก้มีผลข้างเคียงที่นำไปสู่ปรากฏการณ์ที่เรียกว่า Couch lock ซึ่งผู้ใช้จะผ่อนคลายมากจนรู้สึกแทบจะขยับร่างกายไม่ได้

กัญชาสายพันธุ์ Hybrid

สายพันธุ์ Hybrid เป็นการผสมผสานระหว่างสายพันธุ์ Sativa และ Indica กัญชาสายพันธุ์ไฮบริดไม่มีถิ่นกำเนิดที่ชัดเจน แต่เกิดจากการผสมพันธุ์ข้ามสายพันธุ์ของนักปลูก (Grower) บางกลุ่ม เพื่อให้ได้กลิ่นใหม่ ๆ จำหน่ายในท้องตลาดและตอบสนองความต้องการส่วนตัว  สายพันธุ์ Hybrid ใหม่ ๆ มักจะพยายามเพิ่มสาร THC และมีปริมาณสาร CBD ต่ำหรือสูงได้เช่นกัน การออกฤทธิ์ของของกัญชาสายพันธุ์ Hybrid ขึ้นอยู่กับนักปลูกที่ผสมสายพันธุ์กัญชาเพื่อให้ได้การออกฤทธิ์ที่เฉพาะตัว 

กัญชาสายพันธุ์ Hybrid ได้รับการออกแบบมาเพื่อให้เอฟเฟกต์ Sativa และ Indica มีความสมดุล โดยเป็นการผสมผสานระหว่างเอฟเฟกต์ที่ยกระดับความเบิกบานใจและผ่อนคลาย และสงบเงียบ  ทำให้กัญชาสายพันธุ์ Hybrid เหมาะสำหรับทุกคน เนื่องจากสามารถผสมพันธุ์เพื่อให้ได้เอฟเฟกต์เฉพาะจึงมีสายพันธุ์นี้จึงเหมาะสำหรับแทบทุกคนไม่ว่าคุณจะกำลังมองหาประสบการณ์แบบใดก็ตาม แต่ในบางครั้งผลกระทบของสายพันธุ์ลูกผสมเช่นนี้ อาจคาดเดาไม่ได้ เพราะขึ้นอยู่กับความสมดุลของยีน Sativa และ Indica บางครั้งกัญชาสายพันธุ์ Hybrid อาจให้ความรู้สึกเหมือน Sativa มากกว่าในขณะที่อีกด้านหนึ่งอาจมีเอฟเฟกต์ที่คล้าย Indica มากกว่า

การทำความเข้าใจความแตกต่างระหว่างสายพันธุ์ Sativa, Indica และสายพันธุ์ Hybrid มีความสำคัญต่อการตัดสินใจเมื่อเลือกซื้อดอกกัญชา สายพันธุ์ Sativa มอบประสบการณ์ที่ตื่นตัว สายพันธุ์ Indica มอบความผ่อนคลายและบรรเทา ในขณะที่สายพันธุ์ Hybrid  จะผสมผสานสิ่งที่ดีที่สุดของทั้งสองโลกเข้าด้วยกัน อย่างไรก็ดี การเลือกสายพันธุ์กัญชาของคุณควรสอดคล้องกับความชอบ ผลลัพธ์ที่ต้องการ และความต้องการด้านสุขภาพที่เฉพาะเจาะจง